Book Name:Achi Aur Buri Lalach
لالچ کان بچو ڇوته اهو يڪدم لاحق ٿيندڙ فقر آهي۔([1])
حضرتِ سَيدُنا اَنَس بن مالڪ رَضِىَ اللهُ عَنْه کان رِوايت آهي ته پياري نبي، مڪي مدني صَلَّى اللّٰهُ عَلَيۡهِ واٰلِهٖ وَسَلَّمَ جو فرمانِ حقيقت نشان آهي: جيڪڏهن ابنِ آدم وٽ سون (Gold) جون ٻه واديون (يعني ٻه جبلن جي وچ ۾ جيڪا جڳھ ٿيندي آهي اهي) به هجن تڏهن به اهو ٽئين جي خواهش ڪندو ۽ ابنِ آدم جو پيٽ قبر جي مٽي ئي ڀري سگھي ٿي۔([2])
علامه اَبُو زَڪرِيا يحيٰ بِن شَرَف نَوَوِي رَحْمَةُ اللهِ عَلَيۡه شرح مسلم ۾ فرمائن ٿا: حديث جي معنيٰ اها آهي ته انسان دنيا تي لالچي ئي رهندو ايستائين جو ان کي موت اچي وڃي ۽ ان جي پيٽ کي قَبر جي مٽي ئي ڀريندي.([3])
حضرت عَلَّامَه مُلَّا عَلي قَارِي رَحْمَةُ اللهِ عَلَيۡه فرمائن ٿا: هن حديث ۾ هن ڳالھ تي خبردار ڪيو ويو آهي ته انسان جي فِطرَت ۾ هڪ اهڙو بُخل هوندو آهي جيڪو ان کي لالچي بڻائيندو آهي جيئن ته ارشاد اِلٰهي آهي:
قُلْ لَّوْ اَنْتُمْ تَمْلِكُوْنَ خَزَآىٕنَ رَحْمَةِ رَبِّیْۤ اِذًا لَّاَمْسَكْتُمْ خَشْیَةَ الْاِنْفَاقِؕ-وَ كَانَ الْاِنْسَانُ قَتُوْرًا۠(۱۰۰)
(پ۱۵،بني اسرائيل:۱۰۰)
ترجموڪنزالايمان:تون فرماءِ جيڪڏهن توهان ماڻهو منهنجي رب جي رحمت جي خزانن جا مالڪ هجون ها ته انهن کي به بند ڪري ڇڏيو ها خرچ ٿي وڃڻ جي خوف کان ۽ انسان وڏو ڪنجوس آهي