Book Name:Achi Aur Buri Mout
بهترين مشڪ جي خوشبو جيان نڪرندو آهي، ايستائين جو ملائڪ اهو رُوح هڪ ٻئي کي ڏيندا آهن. (نسائی، کتاب: الجنائز، صفحہ:313، حدیث:1830) (يعني جيئن ماڻهو جنازو کڻي ڪلها بدلي ڪندا آهن، ايئن رُوح کي آسمان ڏانهن کنيو ويندي ملائڪ هٿ بدلي ڪندا آهن پر ٿَڪجي نه بلڪه عزّت ظاهر ڪرڻ جي لاءِ) (مرآۃ المناجیح، جلد:2، صفحہ:451)، پياري آقا، مڪي مدني مصطفيٰ صَلَّى اللّٰهُ عَلَيۡهِ واٰلِهٖ وَسَلَّمَ جن فرمايو: پوءِ ان رُوح کي آسمان ڏانهن کنيو ويندو آهي، آسمان وارا چوندا آهن: زمين تان اها ڪهڙي پاڪيزه خوشبو اچي رهي آهي۔ پوءِ اُن رُوح کي ٻين مسلمان رُوحن وٽ وٺي ويندا آهن، رحمت عالم صَلَّى اللّٰهُ عَلَيۡهِ واٰلِهٖ وَسَلَّمَ جن فرمايو: جيئن توهان ڪنهن گم ٿيل شخص جي موٽڻ تي خوش ٿيندا آهيو ائين ئي مسلمانن جا رُوح ان نئين ايندڙ مسلمان رُوح کي ڏسي خوش ٿيندا آهن، هو ان کان سُوال ڪندا آهن: فُلاڻو ڪيئن آهي؟ فلاڻو ڇا ڪري ٿو؟ پوءِ اهي رُوح چوندا آهن: هن کي ڪجھ دير لاءِ ڇڏيو، ڇوته اهو دُنيا جي غم ۾ هو (يعني هينئر اهو دُنياوي تڪليفن کان ۽ نزع جي ڪيفيتن کان گذري آيو آهي، هن کي ڪجھ دير آرام ڪرڻ ڏيو) (مرآۃ المناجیح، جلد:2، صفحہ:451)، پوءِ اهو نئون ايندڙ رُوح چوندو آهي: فُلاڻو به وفات ڪري ويو هو، ڇا هو توهان وٽ نه آهيو؟ مسلمان رُوح چوندا آهن: هو ته هاوِيه ۾ ويو. (نسائی، کتاب: الجنائز، صفحہ:313، حدیث:1830) (يعني هو ڪافِر ٿي مريو، تنهنڪري ڪافِر رُوحن جي مقام ۾ آهي).
سرڪارِ ذي وقار، اسان بيڪسن جي مددگار صَلَّى اللّٰهُ عَلَيۡهِ واٰلِهٖ وَسَلَّمَ جن وڌيڪ ارشاد فرمايو: بيشڪ ڪافِر جو جڏهن موت ايندو آهي ته عذاب جا ملائڪ ان وٽ (دوزخ جو) ٽاٽ کڻي ايندا آهن، چوندا آهن: (اي رُوح) نڪر! تون رَبّ کان ناراض، رَبّ توکان ناراض، الله پاڪ جي عذاب ڏانهن هل، پوءِ ڪافر جو رُوح مردار جي سخت بدبُو جيان نڪرندو آهي ايستائين جو ان کي زمين جي دروازي (يعني مقامِ سِجِّين ۾ جتي ڪافِرن جا رُوح قيد هوندا آهن، (مرآۃ المناجیح، جلد:2،