Book Name:Itifaq Main Barkat Hai
وَ اَلَّفَ بَیْنَ قُلُوْبِہِمْ ؕ لَوْ اَنْفَقْتَ مَا فِی الْاَرْضِ جَمِیْعًا مَّاۤ اَلَّفْتَ بَیْنَ قُلُوْبِہِمْ وَ لٰکِنَّ اللّٰہَ اَلَّفَ بَیْنَہُمْ ؕ
ترجموڪنزالعرفان: ۽ ان مسلمانن جي دلين ۾(هڪٻئي لاءِ) محبت پيدا ڪري ڇڏي. جيڪڏهن توهان زمين ۾ جيڪو ڪجھ آهي خرچ ڪري ڇڏيو ها تڏهن به انهن جي دلين ۾ محبت پيدا نه ڪري سگهو ها پر الله انهن جي دلين کي ملائي ڇڏيو.
مشهور مفسرِ قرآن، حڪيم الاُمت مُفتي احمديارخان نعيمي رَحۡمَةُ اللهِ عَلَيۡه هن آيت جي حوالي سان فرمائن ٿا: عربن جون پاڻ ۾ دشمنيون ۽ دل جي سختي جو اهو حال هيو جو هُو قبيلن ۽ خاندانن ۾ ورهايل هئا، جيڪڏهن هڪ قبيلي جو ماڻهو ٻئي قبيلي جي ٻار کي ٿڦڙ هڻندو هو ته ٻئي قبيلا تير ۽ تلوارون کڻي مقابلي ۾ اچي ويندا هئا ۽ تمام گهڻي خون ريز جنگ ٿيندي هئي، جيڪا صدين تائين باقي رهندي هئي. مديني جي انصار(يعني) اوس ۽ خَزرج ۾ 120 سال سخت جنگ رهي، انهن جي صلح جي ڪا اُمّيد ئي نه هئي. اُن ذاتِ ڪريم (صَلَّى اللّٰهُ عَلَيۡهِ واٰلِهٖ وَسَلَّم) تي درود و سلام هجن جن انهن سڀني کي هڪ ڪري ڇڏيو، اهڙو ته هڪ ڪيو جو اهي ماڻهو هڪ جسم و جان بڻجي ويا.
بدخُلْق جو تھے وہ نیک ہوئے، لڑتے تھے ہمیشہ وہ ایک ہوئے
جھگڑے تُو نے آکر مَیْٹ دئیے، تیری فَہْم و ذکا کا کیا کہنا!
هن آيتِ ڪريمه ۾ حضور اَنۡور صَلَّى اللّٰهُ عَلَيۡهِ واٰلِهٖ وَسَلَّم جي اُنهيءَ مُعجزي جو ذڪر آهي ته اي محبوب! تمام اهلِ عرب جون دشمنيون ايتري حد تائين پڄي ويون هيون جو جيڪڏهن اوهان تمام ظاهري اسباب، دنيا جي سڄي دولت خرچ ڪري انهن کي ملائڻ چاهيو ها ته هي نه ملن ها. هي ته اسان جي رحمت، توهان جو معجزو